Câu trả lời không tốn một giây suy nghĩ của Gattuso: Sandro Tonali. Họ không chỉ là thầy trò, cả hai xem nhau gần như bạn bè. Năm 2020 khi gia nhập Milan, Tonali đã gọi điện cho Gattuso để xin phép mặc áo số 8 – số áo gắn liền với hình ảnh máu lửa của Gattuso tại nửa đỏ thành Milan. Cử chỉ đó nói lên sự kính trọng sâu sắc, đồng thời hé mở sợi dây liên kết cá tính giữa hai thế hệ.

• Nhận định bóng đá Israel vs Italia, 01h45 ngày 9/9

Sự thú vị nằm ở chỗ: Tonali ở giai đoạn đầu sự nghiệp từng được so sánh với Andrea Pirlo nhờ mái tóc dài, dáng chơi điềm đạm, khả năng điều phối bóng. Nhưng thần tượng thật sự của anh lại là Gattuso. Điều này khiến Tonali trở thành sự pha trộn hiếm có: tinh thần không lùi bước của Gattuso hòa cùng bộ óc sáng tạo gợi nhớ Pirlo. Chính sự kết hợp đó biến Tonali thành mảnh ghép hoàn hảo đại diện cho triết lý bóng đá mà Gattuso đang gieo mầm ở Azzurri.

Tiền vệ 25 tuổi đã chứng tỏ điều đó ngay tại trận ra mắt của Gattuso trước Estonia (5-0). Đá cặp cùng Nicolo Barella trong sơ đồ 4-4-2, Tonali kiểm soát khu trung tuyến với tỷ lệ chuyền bóng chính xác 92%, thắng hầu hết tranh chấp tay đôi và thậm chí suýt ghi bàn. Sự hiện diện của Tonali làm lối chơi của Azzurri giàu nhịp điệu, mạch lạc và có điểm tựa chiến đấu. Nếu Barella mang đến năng lượng và tốc độ, thì Tonali đơn giản ở đẳng cấp cao hơn: toàn diện, bản lĩnh và đủ khả năng dẫn dắt người khác.

ĐT Italia đã từng chịu ảnh hưởng bởi những tiền vệ trụ đẳng cấp, từ Andrea Pirlo, Daniele de Rossi, Marco Verratti cho tới Jorginho. Mạch nguồn này đã bị ngắt quãng cho tới khi Tonali xuất hiện. Không cầu kỳ hoa mỹ, tiền vệ sinh năm 2000 đưa bóng về phía trước, mở ra khoảng trống, giữ nhịp đội hình và duy trì sự áp đảo ở trung tuyến. Điều Azzurri tìm kiếm trong những năm qua - một nhạc trưởng vừa có chất thép vừa dồi dào óc sáng tạo - đang dần được Tonali khỏa lấp.

Cựu tiền vệ Milan từng trải qua giai đoạn khó khăn vì bê bối cá nhân tại Premier League. Nhưng ngay khi trở lại sân cỏ vào tháng 8 năm ngoái, Tonali đã tái hòa nhập rất nhanh với giải vô địch khắc nghiệt nhất hành tinh. Đẳng cấp của Tonali được chứng minh khi anh cùng Newcastle đánh bại Liverpool trong trận chung kết Cúp Liên đoàn Anh vào tháng 3 vừa qua. Trong giai đoạn bóng đá Italia khan hiếm tài năng, Tonali là của hiếm mà Gattuso trân trọng.

Trong mắt vị HLV trưởng đội bóng áo thiên thanh, tiền vệ Newcastle chính là một “Gattuso trong sân” để hiện thực hóa triết lý của ông. Nhưng Tonali không phải bản sao của Gattuso. Anh không gào thét, không xông pha với sự dữ dội thái quá, nhưng mang trong mình tinh thần chiến đấu lặng lẽ và thông minh. Tonali chiến đấu bằng trí óc, song không bao giờ thiếu lửa.

Với Tonali, Gattuso không chỉ có một học trò tin cậy mà còn tìm thấy phiên bản hoàn hảo để truyền tải tinh thần của ông vào thế hệ kế tiếp. Không phải là Estonia hay Israel. Khi đối mặt những đối thủ lớn hơn, tầm vóc của Tonali sẽ được kiểm chứng. Nhưng ít nhất với một hạt nhân như vậy, Azzurri có quyền mơ về tương lai.