Kỷ lục chuyển nhượng ở Premier League đã 'tiến hóa' khủng khiếp như thế nào?
Trong những giờ cuối của kỳ chuyển nhượng hè 2025, Alexander Isak đã có được điều mình mong mỏi bấy lâu khi rời Newcastle United để gia nhập Liverpool. Nhà ĐKVĐ Premier League đã chi ra 125 triệu bảng cho chân sút người Thụy Điển, mức phí cao nhất mà một CLB Anh từng bỏ ra để mua cầu thủ.
Hành trình kỷ lục
The Athletic đã thống kê lại những lần kỷ lục chuyển nhượng Premier League bị phá vỡ kể từ năm 1992. Lưu ý, chỉ tính khi CLB ở Premier League là bên mua.
Ví dụ, Moises Caicedo gia nhập Chelsea từ Brighton vào tháng 8/2023 với mức phí ban đầu 100 triệu bảng (có thể tăng thêm 15 triệu bảng phụ phí). Do chi tiết phụ phí không được công khai, nên Enzo Fernandez (tới Chelsea đầu 2023) được coi là người giữ kỷ lục trước Isak. Trường hợp tương tự cũng diễn ra với Florian Wirtz, khi anh chuyển từ Leverkusen sang Liverpool hè 2025.
Thực tế, nếu cộng tổng phí chuyển nhượng của 10 thương vụ đầu tiên (từ Alan Shearer năm 1992 tới Juan Sebastian Veron năm 2001), con số cũng chỉ thấp hơn 10 triệu bảng so với số tiền Liverpool chi ra cho Isak. Đây là minh chứng rõ rệt cho tốc độ leo thang phi mã của thị trường cầu thủ suốt hơn 30 năm.
Chỉ có hai cầu thủ từng phá kỷ lục hai lần: Alan Shearer và Rio Ferdinand. Và cả hai sau đó đều mang băng đội trưởng tuyển Anh.
Trong số 17 cầu thủ nắm giữ kỷ lục qua các thời kỳ, có 9 người từng vô địch Premier League. 8 người còn lại gồm Stan Collymore, Andriy Shevchenko, Robinho, Fernando Torres, Angel Di Maria, Paul Pogba, Enzo Fernandez và Isak. Tuy nhiên, Torres, Di Maria, Pogba và Fernandez lại từng vô địch World Cup.
Vị trí thi đấu của các "bom tấn"
Isak là tiền đạo đầu tiên phá kỷ lục sau hơn 14 năm, kể từ thương vụ Fernando Torres tới Chelsea tháng 1/2011. Đáng chú ý, khi đó cũng chính Liverpool là bên nhận khoản phí kỷ lục, và họ chắc chắn kỳ vọng Isak sẽ có khởi đầu tốt hơn Torres, người đã tịt ngòi 13 trận liên tiếp khi mới sang London.
Trong 19 thương vụ phá kỷ lục, có 10 tiền đạo (bao gồm cả hai lần của Shearer), 5 tiền vệ, 2 hậu vệ (đều là Ferdinand) và 2 cầu thủ chạy cánh.
Các CLB liên quan
Có 8 CLB từng phá kỷ lục chuyển nhượng Premier League, trong đó Man United dẫn đầu với 7 lần (nhưng chỉ 2 lần kể từ năm 2002).
Trong 8 CLB này, 2 đội chưa từng vô địch Premier League là Leeds United và Newcastle United. Leicester City là đội duy nhất từng vô địch Premier League (mùa 2015/16) nhưng chưa bao giờ phá kỷ lục chuyển nhượng. Thương vụ đắt nhất của họ là chi 40 triệu bảng mua Youri Tielemans từ Monaco năm 2019.
Đáng chú ý, 4/8 CLB từng phá kỷ lục sau đó đã… xuống hạng, gồm Blackburn, Newcastle, Leeds và Man City. Tuy nhiên, với Man City thì điều này chỉ xảy ra trước thời điểm họ mua Robinho, còn ba đội kia đều xuống hạng sau khi phá kỷ lục.
Blackburn là một trong 5 đội từng phá kỷ lục nhiều hơn một lần, khi chiêu mộ Shearer (1992) và Chris Sutton (1994) để tạo nên cặp “SAS” huyền thoại giúp Kenny Dalglish giành chức vô địch mùa 1994/95.
Newcastle cũng góp mặt trong hai lần giữ vai trò bán kỷ lục, giống như Nottingham Forest. Forest từng bán Roy Keane cho Man United năm 1993 và Stan Collymore cho Liverpool năm 1995. Keane sau đó giành 12 danh hiệu lớn cùng Quỷ đỏ, trong khi Collymore trắng tay.
Trước Isak, Newcastle từng bán Andy Cole cho Man United năm 1995, và Cole cũng gặt hái 8 danh hiệu lớn tại Old Trafford.
Ngoài ra, Inter Milan là đội bóng nước ngoài đầu tiên góp mặt trong một thương vụ phá kỷ lục của Premier League, khi bán Dennis Bergkamp cho Arsenal năm 1995, cùng mùa hè mà Collymore tới Liverpool.
Tần suất kỷ lục chuyển nhượng bị phá vỡ
Kỷ lục chuyển nhượng Premier League từng bị phá nhiều hơn một lần trong cùng một năm ở hai giai đoạn: 1995 và 2001.
Năm 1995, kỷ lục bị vượt qua tới ba lần khi Andy Cole, Dennis Bergkamp và Stan Collymore lần lượt gia nhập các CLB mới với mức phí kỷ lục.
Đến năm 2001, kỷ lục lại bị phá hai lần, đều bởi Man United. Đội bóng của Sir Alex Ferguson, khi đó vừa trở thành CLB thứ tư trong lịch sử vô địch hạng đấu cao nhất nước Anh 3 mùa liên tiếp, đã chiêu mộ tiền đạo Hà Lan Ruud van Nistelrooy từ PSV rồi tiếp tục mang về tiền vệ Argentina Juan Sebastian Veron từ Lazio.
Dù vậy, cả hai bản hợp đồng không thể giúp Man United giành chức vô địch thứ tư liên tiếp. Mùa 2001/02, Quỷ đỏ chỉ cán đích thứ ba, sau Arsenal (vô địch) và Liverpool, dù Van Nistelrooy đã ghi tới 23 bàn ở mùa ra mắt Premier League.
Có một giai đoạn kỷ lục không bị phá suốt 4 năm liên tiếp, cho tới khi Man City mua Jack Grealish năm 2021 với giá 100 triệu bảng. Đây là lần đầu tiên kỷ lục bị phá kể từ thương vụ Paul Pogba gia nhập Man United năm 2016 với giá 89 triệu bảng.
Trong khoảng thời gian từ khi Torres sang Chelsea tháng 1/2011 cho tới khi Grealish rời Aston Villa năm 2021, chỉ có hai thương vụ lập kỷ lục: Angel Di Maria từ Real Madrid sang Man United của Louis van Gaal (2014) và Pogba từ Juventus sang Man United của Jose Mourinho (2016). Nghĩa là, trong suốt 10 năm rưỡi chỉ có hai lần kỷ lục bị phá. Ngược lại, chỉ trong vòng 4 năm gần đây, kỷ lục đã bị phá 3 lần.
Mức phí 89 triệu bảng cho Pogba cao hơn gần 30 triệu bảng so với số tiền Man United trả cho Di Maria hai năm trước đó. Đây là bước nhảy lớn nhất trong lịch sử kỷ lục chuyển nhượng Premier League.
Quốc tịch của các "bom tấn"
Đã có cầu thủ đến từ 9 quốc gia khác nhau từng phá kỷ lục chuyển nhượng Premier League. Tuy nhiên, chỉ có Anh (8 lần, bao gồm Shearer và Ferdinand mỗi người hai lần), Argentina (3 lần) và Hà Lan (2 lần) là có nhiều hơn một cầu thủ giữ kỷ lục. Alexander Isak là người Thụy Điển đầu tiên làm được điều này.
Roy Keane (CH Ireland) là cầu thủ không phải người Anh đầu tiên giữ kỷ lục, khi chuyển tới Man United năm 1993. Sau đó, Bergkamp (Hà Lan) trở thành cầu thủ đầu tiên không phải người Anh, Ireland, Scotland hay Xứ Wales phá kỷ lục, khi tới Arsenal năm 1995.
Thương vụ của Enzo Fernandez sang Chelsea năm 2023 giúp anh gia nhập cùng nhóm các ngôi sao Argentina từng phá kỷ lục, bên cạnh Veron và Di Maria. Đáng chú ý, Veron là cầu thủ ngoài châu Âu đầu tiên nắm giữ kỷ lục.
Cho tới nay, chưa có cầu thủ nào ngoài phạm vi châu Âu và Nam Mỹ từng phá kỷ lục chuyển nhượng Premier League.