Phép thử cho một Pep Guardiola đại tài
Quan điểm của Pep Guardiola rất nhất quán: mùa giải 2024/25 thất bại của Man City, cùng với chuỗi sa sút tệ hại trong mùa Đông, chủ yếu là một tai nạn bất ngờ do cuộc khủng hoảng chấn thương - điều ông cho là chưa từng có tiền lệ. Và càng qua thời gian, quan điểm ấy của ông dường như càng trở nên rõ ràng hơn.
- Nhận định bóng đá Man City vs Al Hilal, 08h00 ngày 1/7
Sau chiến thắng trước Juventus ở lượt cuối vòng bảng FIFA Club World Cup tại Orlando, Guardiola tiếp tục nhấn mạnh điều đó. Ông nói về việc Rodri - chủ nhân Quả Bóng Vàng đã vắng mặt trong phần lớn mùa giải trước - giờ đã trở lại đội hình chính. Ông nói về những buổi tập không thể diễn ra đúng cách vì thiếu người, và sự bất khả thi của việc thành công ở Premier League khi không thể luyện tập như cách mình sẽ thi đấu.
Trong suy nghĩ của Pep Guardiola, mùa giải trước trượt dốc là do nhân sự chứ không phải lỗi ở triết lý chơi bóng, và mùa giải này sẽ là minh chứng xem liệu chiến lược gia người Tây Ban Nha đúng hay sai.
Trước Juventus, Man City đã cho thấy sự kiểm soát quen thuộc, thứ từng khiến họ trở thành một "cỗ máy bóng đá" khổng lồ, liên tục dồn ép đối thủ vào vòng vây chuyền bóng vô tận, chỉ chờ đợi một sơ hở, một sai lầm để tung đòn kết liễu. Đó là bản sắc trong kỷ nguyên Guardiola tại Premier League, từng có thời điểm tưởng như không thể bị phá vỡ.
Nhưng rồi, chỉ trong vài tuần tháng 11 và 12, phép màu ấy sụp đổ, và Pep Guardiola cùng các học trò trở nên bình thường như bao đội bóng khác đang vật lộn với phong độ yếu kém.
"Chúng tôi có một đội hình tuyệt vời", Pep nói cách đây ít ngày, "Nhưng 50% cầu thủ bị chấn thương, vì thế chúng tôi sa sút và không thể cạnh tranh". Ông nhắc lại những tuần lễ mùa trước khi "tất cả các trung vệ đều chấn thương", có lúc cả 4 trung vệ chủ lực đều không đủ thể lực.
Ngay cả khi thoát khỏi giai đoạn khủng hoảng tồi tệ nhất - khoảng thời gian từ cuối tháng 10 đến Boxing Day, khi Man City thua 9 trận và chỉ thắng 1/13 trận - thì họ vẫn tiếp tục nhận kết quả tệ. Họ từng dẫn PSG tới 2-0 rồi để thủng lưới 4 bàn trong 25 phút. Họ thua Arsenal 1-5; thua Real Madrid cả lượt đi lẫn về; để Liverpool giành chiến thắng ngay tại Etihad và Nottingham ghi bàn quyết định ở cuối trận tại City Ground.
Tất cả những thất bại ấy đều diễn ra vắng bóng Rodri. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng những đội bóng thành công mùa trước - như Liverpool và PSG - lại chơi theo phong cách khác, trực diện hơn, ít rủi ro hơn so với triết lý kiểm soát phức tạp của Pep Guardiola khi thiếu Rodri.
Thật vậy, người ta có thể hình dung một Man City không có Erling Haaland dễ hơn là một đội bóng thiếu Rodri. Tiền vệ này là trung tâm trong triết lý kiểm soát bóng của Guardiola. Nhưng rõ ràng, cả Liverpool lẫn PSG đã chỉ ra được cách gây khó khăn cho lối chơi ấy - và mùa giải tới đây, họ chắc chắn sẽ tiếp tục làm vậy. Nếu mọi thứ suôn sẻ, PSG có thể sẽ chạm trán Man City ngay tại trận chung kết Club World Cup.
Bên cạnh đó, còn một câu hỏi lớn khác: một mùa hè căng sức đang diễn ra sẽ ảnh hưởng ra sao đến Man City - và đến cả các đội bóng châu Âu khác đang thi đấu ở Club World Cup - khi họ trở lại giải quốc nội. Và còn những yếu tố khác nằm ngoài tầm kiểm soát của Pep: cuộc chiến pháp lý với Premier League, hay việc giám đốc thể thao Txiki Begiristain - người đồng hành lâu năm với ông - đã ra đi.
Khả năng duy trì đỉnh cao trong khi liên tục làm mới đội hình của Pep Guardiola suốt 10 mùa giải tại Premier League là điều đáng nể. Nhìn chung, Man City đã mua đúng người, Guardiola uốn họ theo triết lý của ông, và kết quả là những thành công rực rỡ. Một vài người như Matheus Nunes mất thời gian để thích nghi, và chỉ rất ít - như Jack Grealish - không thể đáp ứng kỳ vọng.
Ở chiều ngược lại, các quyết định chia tay cũng thường được đưa ra rất đúng lúc. Một tập thể từng vô địch Premier League đã bị Guardiola tháo dỡ gần như hoàn toàn trong 6 năm đầu tiên. Đối thủ Al Hilal của họ tại vòng 1/8 của FIFA Club World Cup sở hữu Joao Cancelo - một người từng bị Pep loại bỏ. Kevin De Bruyne từng muốn gắn bó thêm một năm, nhưng Guardiola không nghĩ vậy. Thậm chí, cả đội ngũ HLV cũng thay đổi theo chu kỳ - khi người ngồi cạnh Pep bây giờ là cựu trợ lý Liverpool, Pep Ljinders.
Tất cả sự thay đổi ấy góp phần tạo nên hào quang bất biến của Guardiola - một sự không ngừng nghỉ, phản ánh đúng tinh thần trên sân cỏ của ông: mọi thứ luôn chuyển động. Ngay cả những cái tên lớn nhất cũng đang dần bị đưa ra khỏi quỹ đạo.
Ở một góc trong tâm trí, Rodri có lẽ hiểu rằng anh phải có một mùa giải thành công, nếu không, khi bước sang tuổi 30 vào tháng 6 năm sau, những hoài nghi sẽ xuất hiện. Dù vậy, có lẽ Guardiola không nghĩ theo cách ấy. Bất luận thế nào, ông đã có một sự nghiệp huấn luyện kéo dài 18 năm đầy phi thường, với tầm ảnh hưởng đã lan rộng đến mọi cấp độ trong bóng đá. Pep luôn biết điều chỉnh và đổi mới. Nhưng mùa giải trước chính là thách thức lớn nhất với sự thống trị của Guardiola kể từ lúc ông đến Anh.
Guardiola tin chắc phương pháp của ông vẫn đúng, rằng cả phong cách lẫn cấu trúc đội hình - từ tham vọng, độ tuổi đến kinh nghiệm - đã đạt đến điểm cân bằng lý tưởng. Trong 6 tháng qua, Man City đã mua nhiều cầu thủ trẻ - một xu thế chung - song cũng bổ sung những ngôi sao đã khẳng định được tên tuổi, như Omar Marmoush - một trong những cái tên hàng đầu Bundesliga, và Tijjani Reijnders - người từng có vị thế tương tự ở Serie A.
Niềm tin vào sự đúng đắn chính là dấu ấn trong sự nghiệp của Pep Guardiola - và đó là vũ khí quyền lực nhất mà một HLV có thể sở hữu. Như Sir Alex Ferguson từng chứng minh, điều đó có thể biến một CLB trở nên vĩ đại và nâng tầm sự nghiệp của cầu thủ vượt xa các đồng nghiệp. Và năm này qua năm khác, điều đó luôn cần được làm mới.